O mektup MÜSİAD ve TOBB’a da gitti: Endüstrinin iktisattaki hissesi artıyorHazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Yeni Şafak’a konuştu. Rusya’ya yönelik batı yaptırımları konusunda Türkiye’nin halinin değişmediğini tabir eden Nebati, ABD Hazine Bakan Yardımcısı’nın imzasıyla TÜSİAD’a gönderilen mektubun aynısının MÜSİAD ve TOBB’a da gönderildiğini söylemiş oldu. Nebati’nin sorularımıza verdiği karşılıklar şöyleki:
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun Türk iş dünyası temsilcisi sivil toplum kuruluşlarına gönderdiği mektup standart mı? Mektubun içeriği kuruma göre farklı mı, içerik olarak kaç farklı mektuptan bahsedebiliriz?
Türkiye; Moskova ve Kiev içinde kalıcı ve adil bir barışın sağlanması maksadıyla savaşın başladığı birinci günden bu yana ağır bir diplomasi trafiğini başarılı bir biçimde yürütüyor. Ülkemiz, bir taraftan savaşın müzakereler yoluyla bitmiş oldurilmesi için ağır bir gayret sarf ederken öbür taraftan ise bölgesel ve global sıkıntılara tahlil üretmek emeliyle çalışmalarına devam etmekte. Hem Ukrayna birebir vakitte Rusya ile derin ekonomik ve siyasi bağlara sahip olan Türkiye, savaşın sonlandırılması için en epey uğraş eden ülkelerden biridir. Türkiye, bir fazlaca sefer tek taraflı yaptırımlara katılmadığına dikkat çekmiş lakin Rusya’nın da asla yaptırımları by-pas etmesine müsaade vermeyeceğini açık bir lisanla söz etti.
YAPTIRIMLAR KONUSUNDAKİ HALİMİZ HİÇ DEĞİŞMEDİ
Devam eden süreç ve yaptırımlar konusunda Türkiye’nin pozisyonunda bir değişiklik kelam konusu olmadığı üzere rastgele bir kurum yahut kişinin yaptırımları delmesine müsaade verilmeyecek. Türkiye, bağlantıya veiş birliğine açıktır. Hakikaten geçtiğimiz haftalarda Bakan Yardımcımız Yunus Beyefendi ile ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo içinde bir görüşme gerçekleşmiş ve kuvvetli iş birliğinin ehemmiyetine vurgu yapıldı.
ÜÇ STK’YA DA BİREBİR MEKTUP
Bahse husus mektuplar ise misal ve standart bir metin olarak 3 sivil toplum kuruluşuna (TÜSİAD, MÜSİAD ve TOBB) gönderilmiş ve içerikleri tıpkı. Rusya ve Ukrayna içinde arabulucu pozisyonundaki tek ülke olan Türkiye, bölgedeki barış ve istikrarın teminatı olduğu üzere Avrupa Birliği’nin güç ve besin güvenliğinin tehlikeye düşmesini engelleyecek hayati bir role de sahiptir. NATO müttefikimiz Amerika Birleşik ABD’nin de bölgede; barışın hakim kılınması, besin ve güç güvenliğinin sağlanması için Türkiye’yi destekleyici adımlar atacağından kuşkumuz yok. Türkiye, global ticarette daha fazla hisse sahibi olmak için ilgili STK’larını ve gerçek bölüm temsilcilerini destekleyerek kuvvetli iş birliği içerisinde çalışmaya devam edecek.
Bankaların kredi faizlerinin yüksek seyrediyor olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
20 Aralık 2021’den daha sonra piyasa ve siyaset faizlerinde uyumsuzluklar göründüğünde makro ihtiyati önlemler devreye alındı. Yüksek enflasyon ile karşılaştırıldığında ise kredi faizlerinin düşük tutulması sağlandı. Kredi riskini fiyatlamada en değerli belirleyicilerden birisi olan tahsili gecikmiş alacaklar oranı çok makul düzeylerde. Mevcut fonlama maliyetinin düzeyi de göz önüne alındığında kredi faizlerinin ilerleyen periyotlarda gerilemesini bekliyoruz. Ticari kredi faiz oranlarının daha makul bir düzeyde dengeleneceğini düşünüyoruz.
20 Ağustos’ta yayımlanan ticari kredi kullandırma asılları hakkındaki yönetmeliğin tesirlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Üretimi, yatırımı ve istihdamı önceleyen Türkiye İktisat Modeli, kaynakların üretken alanlara aktarılmasını hedefliyor. Krediler enflasyonist baskı oluşturan ve makroekonomik istikrarları olumsuz etkileyen alanlara değil üretken alanlara aktarılıyor. Bu önlemlerin emeli, Türkiye İktisat Modelinin ruhuna uygun olarak gerçek kesimin makul maliyetler ile finansmana erişimini sağıyor.
HAZİNE’NİN BORÇLANMA MALİYETİ YARI YARIYA AZALDI
Bu yılki borçlanma kompozisyonu (yurt içi, yurt dışı) hakkında bilgi verir misiniz?
2022 Hazine Finansman programında da deklare ettiğımız üzere, bu yıl milletlerarası sermaye piyasalarında gerçekleştireceğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçları aracılığıyla 11 milyar Dolar karşılığı dış finansman sağlamayı hedefliyoruz. Bu çerçevede, yılın birinci çeyreğinde gerçekleştirdiğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçlarıyla toplam 5 milyar Dolarlık dış finansman sağlamış olduk. Programın kalan kısmını tamamlamak üzere milletlerarası piyasalarda oluşabilecek borçlanma imkanlarını yakından takip ediyoruz.
Hazinemizin gerçekleştirdiği iç borçlanma süreçleri ile piyasadan pek yüksek bir finansman meblağı muvaffakiyetle sağladı. Bu adımlar Hazine kasa mevcuduna değerli ölçüde katkı yaptı. Bu finansmanı sağlarken, bir yandan da Hazine borçlanma programı açısından 2022 yılında değerli kazanımlar elde ettik. 2021 yılı Ağustos ayından bu yana ihracına orta verilen 10 yıl vadeli TL cinsi sabit kuponlu senedin ihracına Mayıs ayında tekrar başladık. Bu senetlerin ihalelerdeki faizleri %23,9’lardan %13,2’lere kadar da geriledi.
GÜNDEMİMİZDE YENİ BİR YAPILANDIRMA YOK
Gecikmiş kamu alacaklarının tahsili için yeni bir yapılandırma yapmayı düşünüyor musunuz?
Hükümetlerimiz bugüne kadar günün şartlarının getirdiği meselelerin tahlili için her türlü önlemi almış, iktisadın daraldığı devirlerde, kamuya olan yükümlülüklerini yerine getirmede sıkıntı duruma düşen vatandaşlarımız için gerekli kolaylıkları sağladı. Yakın vakitte çıkarttığımız ve uygulaması hala devam eden yapılandırma kanunu olduğundan günümüzde yeni bir yapılandırma kanunu çıkartmayı düşünmüyoruz. Vatandaşlarımız bu tip söylentilere prestij etmemeli, yükümlülüklerini vaktinde yerine getirmeli.
Bütçe açığı gayelerle uyumlu olacak
Bu yıl için öngörülen bütçe açığından daha düşük bir sayıyla yılı kapatabilir miyiz?
Bildiğiniz üzere yalnızca ülkemizde değil, global ölçekte yaşanmakta olan bir güç krizi ve muhakkak başlı tüm ekonomileri tesiri altına alan enflasyonist bir müddetç kelam konusu. Bunun kararında güç ve üretim maliyetleri ile fiyatların yükseldiği bir müddetçten geçiyoruz. Bu olumsuz süreçte, vatandaşlarımızın hanelerinde tükettiği doğal gaz ve elektriği daha ucuza kullanabilmelerini temin etmek maksadıyla bütçemizden hayli kıymetli takviyeler sağlıyoruz. Yılsonu bütçe açığının GSYH’ye oranı olan yüzde 3,5 amacımızda de rastgele bir sapma olmadığını vurgulamak isterim. Ocak-Temmuz periyoduna ait bütçe gerçekleşmeleri de bu öngörümüzü destekliyor. Yakın vakitte açıklayacağımız Orta Vadeli Programla da bütçe istikrarı beklentimizde rastgele bir olumsuzluk bulunmuyor.
Borçlanma vadesi ortalama 65 aya çıktı
Uygulanan siyasetler yardımıyla borçlanmamızın ortalama vadesi 65 ay düzeyine yükseldi. Ortalama vadenin 2021 yılında 55 ay, evvelki yıllarde ise sırasıyla 37 ay ve 30 ay olduğu düşünüldüğünde, 2022’de borçlanma alanında uygulanan siyasetlerin kıymeti daha rahat görülür. Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştirilen 10 yıl vadeli kira sertifikası ihraçları da Hazine tarafınca gerçekleştirilmiş en uzun vadeli TL cinsi sabit getirili kira sertifikası ihracı oldu. Temmuz ayında borçlanmanın ortalama vadesi 98 ay ile Hazine iç borçlanmasında görülen en uzun ortalama vadedir. Hazinemiz, deklare ettiğı borçlanma programı kapsamında ihalelerini başarılı biçimde yürütüyor. Bilhassa son devirdeki ihraçlarımıza yatırımcılardan pek yüksek ölçüde talep geliyor. Maliyetlerin de önemli halde gerilediğini görmekteyiz. Bu sayede, uzun vadeli, TL cinsi, sabit getirili senetlerin toplam borçlanmamız içerisindeki hissesi yüzde 50’ler düzeyine yükseldi.
TL mevduatının tamamı krediye dönüşüyor
Türk bankacılık dalının elindeki mevduat ölçüsü, kullandırılan kredi toplamının niye üzerinde kalıyor?
Bankalarımız yüksek etkin kalitesi ve kuvvetli sermaye yeterliliğine sahiptir. Buna karşılık yüzde 100’ün altındaki kredi mevduat oranında daha hayli yabancı para kredi mevduat oranının düşük olması tesirli. Gerçekten Türk Lirası cinsinden kredi-mevduat oranına baktığımızda %120’ler civarında olduğunu görüyoruz. Yani, TL kredi ölçüsü TL mevduat ölçüsünün pek üzerinde gerçekleşiyor. Son senelerda, yabancı para kredilerdeki azalışta da yabancı para kredi kullandırımının muhakkak koşullara bağlanmasının tesirli olduğunu kıymetlendiriyoruz.
PARAM OLSA ŞURAYA YATIRIRDIM DİYE DÜŞÜNME! 100.000 TL SANAL PARA İLE NELER YAPABİLECEĞİNİ ÇABUCAK GÖR!
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun Türk iş dünyası temsilcisi sivil toplum kuruluşlarına gönderdiği mektup standart mı? Mektubun içeriği kuruma göre farklı mı, içerik olarak kaç farklı mektuptan bahsedebiliriz?
Türkiye; Moskova ve Kiev içinde kalıcı ve adil bir barışın sağlanması maksadıyla savaşın başladığı birinci günden bu yana ağır bir diplomasi trafiğini başarılı bir biçimde yürütüyor. Ülkemiz, bir taraftan savaşın müzakereler yoluyla bitmiş oldurilmesi için ağır bir gayret sarf ederken öbür taraftan ise bölgesel ve global sıkıntılara tahlil üretmek emeliyle çalışmalarına devam etmekte. Hem Ukrayna birebir vakitte Rusya ile derin ekonomik ve siyasi bağlara sahip olan Türkiye, savaşın sonlandırılması için en epey uğraş eden ülkelerden biridir. Türkiye, bir fazlaca sefer tek taraflı yaptırımlara katılmadığına dikkat çekmiş lakin Rusya’nın da asla yaptırımları by-pas etmesine müsaade vermeyeceğini açık bir lisanla söz etti.
YAPTIRIMLAR KONUSUNDAKİ HALİMİZ HİÇ DEĞİŞMEDİ
Devam eden süreç ve yaptırımlar konusunda Türkiye’nin pozisyonunda bir değişiklik kelam konusu olmadığı üzere rastgele bir kurum yahut kişinin yaptırımları delmesine müsaade verilmeyecek. Türkiye, bağlantıya veiş birliğine açıktır. Hakikaten geçtiğimiz haftalarda Bakan Yardımcımız Yunus Beyefendi ile ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo içinde bir görüşme gerçekleşmiş ve kuvvetli iş birliğinin ehemmiyetine vurgu yapıldı.
ÜÇ STK’YA DA BİREBİR MEKTUP
Bahse husus mektuplar ise misal ve standart bir metin olarak 3 sivil toplum kuruluşuna (TÜSİAD, MÜSİAD ve TOBB) gönderilmiş ve içerikleri tıpkı. Rusya ve Ukrayna içinde arabulucu pozisyonundaki tek ülke olan Türkiye, bölgedeki barış ve istikrarın teminatı olduğu üzere Avrupa Birliği’nin güç ve besin güvenliğinin tehlikeye düşmesini engelleyecek hayati bir role de sahiptir. NATO müttefikimiz Amerika Birleşik ABD’nin de bölgede; barışın hakim kılınması, besin ve güç güvenliğinin sağlanması için Türkiye’yi destekleyici adımlar atacağından kuşkumuz yok. Türkiye, global ticarette daha fazla hisse sahibi olmak için ilgili STK’larını ve gerçek bölüm temsilcilerini destekleyerek kuvvetli iş birliği içerisinde çalışmaya devam edecek.
Bankaların kredi faizlerinin yüksek seyrediyor olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
20 Aralık 2021’den daha sonra piyasa ve siyaset faizlerinde uyumsuzluklar göründüğünde makro ihtiyati önlemler devreye alındı. Yüksek enflasyon ile karşılaştırıldığında ise kredi faizlerinin düşük tutulması sağlandı. Kredi riskini fiyatlamada en değerli belirleyicilerden birisi olan tahsili gecikmiş alacaklar oranı çok makul düzeylerde. Mevcut fonlama maliyetinin düzeyi de göz önüne alındığında kredi faizlerinin ilerleyen periyotlarda gerilemesini bekliyoruz. Ticari kredi faiz oranlarının daha makul bir düzeyde dengeleneceğini düşünüyoruz.
20 Ağustos’ta yayımlanan ticari kredi kullandırma asılları hakkındaki yönetmeliğin tesirlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Üretimi, yatırımı ve istihdamı önceleyen Türkiye İktisat Modeli, kaynakların üretken alanlara aktarılmasını hedefliyor. Krediler enflasyonist baskı oluşturan ve makroekonomik istikrarları olumsuz etkileyen alanlara değil üretken alanlara aktarılıyor. Bu önlemlerin emeli, Türkiye İktisat Modelinin ruhuna uygun olarak gerçek kesimin makul maliyetler ile finansmana erişimini sağıyor.
HAZİNE’NİN BORÇLANMA MALİYETİ YARI YARIYA AZALDI
Bu yılki borçlanma kompozisyonu (yurt içi, yurt dışı) hakkında bilgi verir misiniz?
2022 Hazine Finansman programında da deklare ettiğımız üzere, bu yıl milletlerarası sermaye piyasalarında gerçekleştireceğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçları aracılığıyla 11 milyar Dolar karşılığı dış finansman sağlamayı hedefliyoruz. Bu çerçevede, yılın birinci çeyreğinde gerçekleştirdiğimiz tahvil ve kira sertifikası ihraçlarıyla toplam 5 milyar Dolarlık dış finansman sağlamış olduk. Programın kalan kısmını tamamlamak üzere milletlerarası piyasalarda oluşabilecek borçlanma imkanlarını yakından takip ediyoruz.
Hazinemizin gerçekleştirdiği iç borçlanma süreçleri ile piyasadan pek yüksek bir finansman meblağı muvaffakiyetle sağladı. Bu adımlar Hazine kasa mevcuduna değerli ölçüde katkı yaptı. Bu finansmanı sağlarken, bir yandan da Hazine borçlanma programı açısından 2022 yılında değerli kazanımlar elde ettik. 2021 yılı Ağustos ayından bu yana ihracına orta verilen 10 yıl vadeli TL cinsi sabit kuponlu senedin ihracına Mayıs ayında tekrar başladık. Bu senetlerin ihalelerdeki faizleri %23,9’lardan %13,2’lere kadar da geriledi.
GÜNDEMİMİZDE YENİ BİR YAPILANDIRMA YOK
Gecikmiş kamu alacaklarının tahsili için yeni bir yapılandırma yapmayı düşünüyor musunuz?
Hükümetlerimiz bugüne kadar günün şartlarının getirdiği meselelerin tahlili için her türlü önlemi almış, iktisadın daraldığı devirlerde, kamuya olan yükümlülüklerini yerine getirmede sıkıntı duruma düşen vatandaşlarımız için gerekli kolaylıkları sağladı. Yakın vakitte çıkarttığımız ve uygulaması hala devam eden yapılandırma kanunu olduğundan günümüzde yeni bir yapılandırma kanunu çıkartmayı düşünmüyoruz. Vatandaşlarımız bu tip söylentilere prestij etmemeli, yükümlülüklerini vaktinde yerine getirmeli.
Bütçe açığı gayelerle uyumlu olacak
Bu yıl için öngörülen bütçe açığından daha düşük bir sayıyla yılı kapatabilir miyiz?
Bildiğiniz üzere yalnızca ülkemizde değil, global ölçekte yaşanmakta olan bir güç krizi ve muhakkak başlı tüm ekonomileri tesiri altına alan enflasyonist bir müddetç kelam konusu. Bunun kararında güç ve üretim maliyetleri ile fiyatların yükseldiği bir müddetçten geçiyoruz. Bu olumsuz süreçte, vatandaşlarımızın hanelerinde tükettiği doğal gaz ve elektriği daha ucuza kullanabilmelerini temin etmek maksadıyla bütçemizden hayli kıymetli takviyeler sağlıyoruz. Yılsonu bütçe açığının GSYH’ye oranı olan yüzde 3,5 amacımızda de rastgele bir sapma olmadığını vurgulamak isterim. Ocak-Temmuz periyoduna ait bütçe gerçekleşmeleri de bu öngörümüzü destekliyor. Yakın vakitte açıklayacağımız Orta Vadeli Programla da bütçe istikrarı beklentimizde rastgele bir olumsuzluk bulunmuyor.
Borçlanma vadesi ortalama 65 aya çıktı
Uygulanan siyasetler yardımıyla borçlanmamızın ortalama vadesi 65 ay düzeyine yükseldi. Ortalama vadenin 2021 yılında 55 ay, evvelki yıllarde ise sırasıyla 37 ay ve 30 ay olduğu düşünüldüğünde, 2022’de borçlanma alanında uygulanan siyasetlerin kıymeti daha rahat görülür. Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştirilen 10 yıl vadeli kira sertifikası ihraçları da Hazine tarafınca gerçekleştirilmiş en uzun vadeli TL cinsi sabit getirili kira sertifikası ihracı oldu. Temmuz ayında borçlanmanın ortalama vadesi 98 ay ile Hazine iç borçlanmasında görülen en uzun ortalama vadedir. Hazinemiz, deklare ettiğı borçlanma programı kapsamında ihalelerini başarılı biçimde yürütüyor. Bilhassa son devirdeki ihraçlarımıza yatırımcılardan pek yüksek ölçüde talep geliyor. Maliyetlerin de önemli halde gerilediğini görmekteyiz. Bu sayede, uzun vadeli, TL cinsi, sabit getirili senetlerin toplam borçlanmamız içerisindeki hissesi yüzde 50’ler düzeyine yükseldi.
TL mevduatının tamamı krediye dönüşüyor
Türk bankacılık dalının elindeki mevduat ölçüsü, kullandırılan kredi toplamının niye üzerinde kalıyor?
Bankalarımız yüksek etkin kalitesi ve kuvvetli sermaye yeterliliğine sahiptir. Buna karşılık yüzde 100’ün altındaki kredi mevduat oranında daha hayli yabancı para kredi mevduat oranının düşük olması tesirli. Gerçekten Türk Lirası cinsinden kredi-mevduat oranına baktığımızda %120’ler civarında olduğunu görüyoruz. Yani, TL kredi ölçüsü TL mevduat ölçüsünün pek üzerinde gerçekleşiyor. Son senelerda, yabancı para kredilerdeki azalışta da yabancı para kredi kullandırımının muhakkak koşullara bağlanmasının tesirli olduğunu kıymetlendiriyoruz.
PARAM OLSA ŞURAYA YATIRIRDIM DİYE DÜŞÜNME! 100.000 TL SANAL PARA İLE NELER YAPABİLECEĞİNİ ÇABUCAK GÖR!